13/11/2024

Lagere registratierechten en meer toezicht: impact regeerakkoord op vastgoedmarkt in 2025

In Vlaanderen, worden per 1 januari 2025 enkele belangrijke wijzigingen doorgevoerd in de regelgeving rond registratierechten en fiscale voordelen bij vastgoedtransacties. Deze hervormingen zijn gericht op het verlagen van tarieven voor particulieren, het aanpakken van misbruik en het vereenvoudigen van de regelgeving. Hieronder volgt een overzicht van de belangrijkste maatregelen.

1. Lagere registratierechten voor je enige eigen woning

Een gezinswoning aankopen wordt goedkoper. Vanaf 1 januari 2025 wordt het tarief van de registratierechten voor de aankoop van een enige en eigen woning verlaagd van 3% naar 2%. Deze maatregel kan vooral starters op de woningmarkt een belangrijke besparing opleveren. Door deze lagere registratierechten hoopt de Vlaamse regering het voor meer mensen mogelijk te maken om een eigen gezinswoning te kopen.

De datum van de notariële akte wordt als referentiepunt genomen. Dit betekent dat als de aankoopakte pas in 2025 wordt verleden, ook wie vóór die datum een compromis of verkoopbelofte ondertekende, kan profiteren van dit lagere tarief.

Het gunsttarief geldt uitsluitend voor de enige eigen woning. Dit betekent dat wie reeds eigenaar is van vastgoed in binnen- of buitenland, zoals een vakantiewoning, geen recht heeft op het verlaagde tarief en het standaardtarief van 12% betaalt. De Vlaamse Regering zet bovendien in op strengere controles om misbruik tegen te gaan, zoals eigenaars van buitenlandse vakantiewoningen die proberen te profiteren van het gunsttarief.

2. Afbouw van het 1%-tarief bij aankoop met renovatieplannen

Momenteel geldt voor de aankoop van een enige eigen woning die ingrijpend energetisch gerenoveerd of heropgebouwd zal worden, een speciaal gunsttarief van 1%. Hoewel dit niet expliciet is opgenomen in het Vlaamse regeerakkoord, wordt verwacht dat dit voordeel verdwijnt voor compromissen die vanaf 1 januari 2025 worden ondertekend. Hierbij wordt niet de datum van de akte, maar de datum van het compromis als referentiepunt genomen, omdat het om een verstrenging van de regels gaat.

Voor wie een woning ingrijpend wil vernieuwen,
is dit een laatste kans om van het 1%-tarief te profiteren!

Dit heeft belangrijke gevolgen voor kopers die nog van dit voordelige tarief willen profiteren: zij moeten vóór 1 januari 2025 een compromis ondertekenen. Wie dat niet doet, valt vanaf die datum onder het nieuwe tarief van 2% voor een enige eigen woning, ongeacht de plannen voor renovatie of heropbouw.

Het onderscheid tussen een compromis en een wederzijdse aankoop-verkoopbelofte is hier belangrijk: voor het voordeel van 1% wordt de datum van het ontstaan van de verkoop in rekening genomen. Bij een verkoopovereenkomst is dit onmiddellijk, bij een aan-en verkoopbelofte meestal pas op het moment dat de notariële akte wordt verleden. Dit kan bijvoorbeeld betekenen dat wie vóór 1 januari 2025 een compromis tekent, nog kan profiteren van het 1%-tarief, zelfs als de akte pas in 2025 wordt verleden.

3. Afschaffing van voordelen voor energiezuinige verbouwingen

De Vlaamse regering stelt vast dat het verlagen van het EPC-peil een vanzelfsprekendheid geworden is en dat ook andere energiezuinige maatregelen steeds vaker standaard zijn bij verbouwingen. De regelgeving rond energie-efficiëntie wordt immers steeds strenger.

Energie-efficiëntie blijft een aandachtspunt bij verbouwingen,
maar zonder de financiële stimulansen van vroeger.

De Vlaamse overheid is van mening dat de stimulerende voordelen niet langer noodzakelijk zijn en zal de huidige vermindering van de onroerende voorheffing bij energiezuinige renovaties afschaffen.

4. Versoepeling van de renovatieverplichting (EPC-label D)

De renovatieverplichting voor residentieel vastgoed wordt versoepeld. Voorheen moesten kopers binnen vijf jaar na aankoop minimaal EPC-label D behalen, met plannen om dit vanaf 2028 verder te verstrengen richting een EPC-label A in 2050. Deze verstrenging wordt echter geparkeerd, voortaan blijft het streven naar EPC-label D behouden als norm.

Bovendien wordt de termijn waarin kopers dit label moeten bereiken verlengd van vijf naar zes jaar. Dit moet vooral de toegankelijkheid van oudere woningen vergroten zonder de druk van snel oplopende renovatiekosten.

5. Hoger tarief voor beroepsverkopers

De regelgeving verandert ook voor beroepsverkopers, die erkend zijn door VLABEL en vastgoed aankopen om het (binnen een termijn van 8 jaar) door te verkopen. Vanaf 2025 stijgen de registratierechten hier van 4% naar 6%. Dit hogere tarief moet speculatie op de vastgoedmarkt inperken.

Ter compensatie krijgen beroepsmatige investeerders extra flexibiliteit aangeboden, aangezien de termijn waarin herverkoop moet plaatsvinden wordt verlengd van 8 naar 10 jaar.

6. Einde van lagere registratierechten voor beschermd erfgoed

Momenteel zijn er in Vlaanderen twee gunsttarieven voor de aankoop van beschermd erfgoed:

  • Bij een aankoop van beschermd erfgoed wordt 6% registratierechten gerekend als de koper investeert in maatregelen voor het behoud en de herwaardering van het pand;
  • Als het beschermde monument de enige eigen woning van de koper wordt, geldt een verder verlaagd tarief van 1%.

Deze voordelen worden zelden benut en zullen naar verwachting per 1 januari 2025 verdwijnen, met als referentiedatum de ondertekening van het compromis. We vermoeden dat de Vlaamse overheid de regelgeving rond erfgoed op deze manier eenvoudiger en uniformer wil maken. Voor bestaande eigenaars van beschermd erfgoed verandert er niets.

Conclusie

Door de voordeelregeling voor registratierechten zodanig te hervormen, wil de Vlaamse regering de vastgoedmarkt toegankelijker en transparanter maken, terwijl misbruik van gunstregimes wordt tegengegaan.

De verlaging van de registratierechten en de versoepeling van de renovatie-eisen ondersteunen kopers bij de aankoop van hun enige woning. Tegelijkertijd maken de afschaffing van voordelen voor beroepsverkopers en de strengere controles het voor investeerders minder aantrekkelijk om vastgoed speculatief aan te kopen.

De Vlaamse regering richt zich met dit beleid op een woningmarkt die eerlijker en stabieler is. Deze aanpassingen weerspiegelen de ambitie om zowel gezinnen als investeerders bewuster om te laten gaan met vastgoed in Vlaanderen.

Heb je vragen over de impact van het regeerakkoord op de vastgoedsector? Onze makelaars staan je graag te woord. Contacteer Euro Immo vandaag nog.

Let op: dit alles moet nog worden vastgelegd in definitieve, goedgekeurde decreten, dus er kunnen nog wijzigingen komen!